Terapia dysleksji
Dysleksja nie ustępuje z wiekiem, ale towarzyszy dotkniętej nią osobie przez całe życie. Nie można wyeliminować tego syndromu, ale poprzez odpowiednią terapię możliwe jest znaczne ograniczenie jego zakresu.
Leczenie dysleksji powinno się odbywać w ramach specjalistycznych zajęć korekcyjno-kompensacyjnych lub terapii pedagogicznej, uzupełnianych pracą własną ucznia w domu, według zaleceń terapeuty.
Najważniejszymi elementami pracy terapeutycznej nad dysleksją są:
- oddziaływania pedagogiczne, których celem jest umożliwienie dziecku opanowania umiejętności czytania i pisania oraz kontynuowania nauki szkolnej (usprawnianie zaburzonych funkcji, ćwiczenie sprawności czytania i pisania);
- oddziaływania psychoterapeutyczne (wspomaganie dziecka w zrozumieniu problemu dysleksji, motywowanie go do pracy nad przezwyciężaniem zaburzeń, eliminowanie stresu wynikającego z doświadczanych trudności, zapobieganie wtórnym zaburzeniom emocji i motywacji, takim jak lęk szkolny, zniechęcenie do nauki, obniżenie samooceny).
Najlepsze efekty terapii osiąga się, gdy, oprócz specjalisty, w terapię zaangażowani są także rodzice i nauczyciel ucznia, którzy wspierają go i uzupełniają oddziaływania terapeuty. Efektywność terapii zależy również od tego, jak głębokie są zaburzenia u dziecka, jaki jest jego poziom sprawności intelektualnej, jak wcześnie podjęto pracę korekcyjno-kompensacyjną.
Zasady pracy z dzieckiem dyslektycznym
Terapia, nauka szkolna, praca samokształceniowa podejmowana przez dziecko powinny odbywać się według następujących zasad:
- należy uwzględniać wolne tempo, zróżnicowanie rytmu pracy, zwiększoną męczliwość dziecka;
- trzeba dzielić dziecku materiał do opanowania na małe porcje, wydłużać czas na wykonywanie zadań, stosować zwiększoną ilość ćwiczeń, powtórzeń;
- nie wolno przeciążać dziecka czytaniem i pisaniem (trzeba robić krótkie przerwy w pracy lub często zmieć rodzaj aktywności dziecka);
- należy wykorzystywać wiele kanałów sensorycznych (angażować w pracę wszystkie zmysły) oraz stosować techniki skojarzeniowe, ułatwiające zapamiętywanie;
- trzeba podkreślać mocne strony dziecka i na nich bazować;
- należy dostrzegać i nagradzać wkład pracy dziecka niezależnie od uzyskanych przez nie efektów;
- trzeba podkreślać, doceniać nawet najmniejsze postępy dziecka;
- nie wolno karać dziecka za niepowodzenia, brak lub niewystarczające efekty w pracy;
- trzeba kierować do dziecka krótkie, proste polecenia i upewniać się, czy je zrozumiało;
- należy stworzyć dziecku odpowiednie środowisko do pracy (wygodne, ciche, dobrze oświetlone, właściwie wyposażone miejsce);
- trzeba wypracować z dzieckiem odpowiedni harmonogram pracy (stały czas, miejsce nauki);
- należy pomagać dziecku, kontrolować efekty jego pracy;
- nie wolno wyręczać dziecka w wyszukiwaniu, poprawianiu błędów;
- trzeba wyrabiać u dziecka nawyk autokorekty i stałego korzystania ze słownika ortograficznego;
- nie wolno obniżać ocen za popełnione przez dziecko typowe dla dysleksji błędy w czytaniu, pisaniu;
- nie należy wymagać od dziecka pisania na tablicy, czytania głośnego na forum.
W przypadku uczniów z dysleksją korzystne może być także stosowanie następujących ułatwień:
- słuchanie lektur (audiobooki);
- pisanie na komputerze (łatwiej odczytywać, poprawiać, uzupełniać notatki);
- nagrywanie dyktafonem swoich wypowiedzi, by przepisać je ze słuchu (wypracowania);
- pisanie drukowanymi literami (zwiększa czytelność pracy);
- zastąpienie zeszytu skoroszytem (można usuwać, dodawać, zmieniać kolejność kartek, co ułatwia korektę i uzupełnianie notatek);
- zeszyty z powiększoną liniaturą (ułatwiają zapis);
- czytanie ze wskaźnikiem (zaznaczanie wyrazu, który jest odczytywany).